Hướng dẫn chuyên sâu cách phân biệt cây Vạn Tuế và cây Thiên Tuế

Nhiều năm làm trong nghề cây xanh, chúng tôi kỹ nhận thấy sự nhầm lẫn giữa cây vạn tuế và cây thiên tuế rất phổ biến, thậm chí là cả những trang tin uy tín. Liệu có phải hai cây này quá giống nhau khiến mọi người khó phân biệt? Thực tế không phải như vậy, dù hình dáng tổng thể có nhiều nét tương đồng, nhưng chỉ cần quan sát kỹ bạn sẽ thấy sự khác biệt rõ ràng giữa cây vạn tuế và thiên tuế.

Bài viết hôm nay, anh Hà Quang Phúc – Giám đốc kinh doanh kiêm kỹ sư cây xanh của Cây Ba Miền sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết, trực quan và dễ hiệu dựa trên những kinh nghiệm thực tế, giúp bạn nhận biết chính xác đâu là Vạn Tuế và đâu là Thiên Tuế.

Tại sao cây vạn tuế và cây thiên tuế dễ bị nhầm lẫn?

Cả hai loại cây này đều thuộc chi Tuế – chi duy nhất trong họ Tuế (Cycadaceae). Đây là một họ thực vật cổ xưa, được mệnh danh là “hóa thạch sống” vì chúng tồn tại từ thời khủng long.

Cây Vạn Tuế có tên khoa học là Cycas revoluta, có nguồn gốc từ miền Nam Nhật Bản. Còn cây thiên tuế có tên khoa học là Cycas pectinata, nhiều nơi gọi nó là vạn tuế lược, nhưng tên thương mại phổ biến nhất vẫn là gọi là thiên tuế. Giống cây này có nguồn gốc từ Ấn Độ, Nepal, Myanmar, Trung Quốc, Thái Lan, Lào và Việt Nam.

Hình dáng tổng thể của cây vạn tuế và thiên tuế có nhiều nét tương đồng: vẻ ngoài uy nghi, cổ kính với dáng thân cột, tán lá tập trung ở đỉnh, tỏa tròn ra xung quanh, lá dài và có nhiều cặp lá chét xếp đối xứng nhau.

Cả hai đều có vẻ đẹp trang trọng, uy nghiêm và có ý nghĩa phong thủy tốt, là biểu tượng cho sự trường thọ, vĩnh cửu. Chúng thường được trồng ở các công trình kiến trúc lớn, đẳng cấp hay những nơi tâm linh cần sự trang nghiêm như: sân vườn biệt thự, lâu đài, khu nghỉ dưỡng, đền, chùa, lăng tẩm,….

Chính vì sự tương đồng về tên gọi, hình dáng tổng thể và cả ý nghĩa phong thủy, khiến nhiều người (kể cả người chơi cây lâu năm) đôi khi gặp khó khăn trong việc phân biệt cây vạn tuế và cây thiên tuế.

Sự nhầm lẫn này có thể dẫn đến việc mua sai cây, sai mục đích sử dụng và quan trọng hơn là bạn phải trả một mức giá không tương xứng với giá trị thực của cây. Cho nên, việc hiểu thêm kiến thức về cách nhận biết và phân biệt hai loại cây phong thủy này là vô cùng cần thiết.

Hướng dẫn phân biệt cây vạn tuế và cây thiên tuế

Dựa trên những đặc điểm hình thái thực vật, việc phân biệt hai loại cây này rất đơn giản. Bạn đừng chỉ quan sát hình dáng tổng thể của cây mà hãy để ý kỹ những đặc điểm ở phần lá và thân cây.

Phân biệt qua lá cây

Cả hai loại cây vạn tuế và cây thiên tuế đều thuộc dạng lá kép lông chim, nhưng quan sát kỹ các lá chét (lá con) bạn sẽ thấy sự khác biệt vô cùng rõ ràng. Chi tiết cụ thể sẽ được chúng tôi phân tích ngay sau đây:

Hình dáng tán lá

Tán lá của cây Vạn Tuế mọc gọn dàng, dày đặc tạo thành một vòm tròn có sự đối xứng gần như hoàn hảo quanh đỉnh thân. Lá có xu hướng ngắn hơn và mọc sát nhau, cuống lá ngắm. Trong khi đó, tán lá của cây thiên tuế mọc thưa hơn, phóng khoáng hơn. Các lá có kích thước dài hơn, vươn rộng ra xung quanh, có phần cuống dài 20 – 40cm (tùy tuổi lá).

Màu sắc lá

Lá chét của Vạn Tuế có màu xanh đậm, bề mặt có độ bóng cao, khi có ánh nắng chiếu vào tạo sự phản quang mạnh, mang đến cảm giác cây rất khỏe.

Còn ở thiên tuế, lá có màu xanh nhạt hơn (có thể có màu xanh vàng hoặc xanh nõn chuối). Bề mặt lá cũng có độ bóng nhưng kém hơn, đôi khi hơi mờ như có lớp phấn mỏng (đặc biệt là các lá non).

Độ cứng của lá chét

Lá chét của cây vạn tuế rất cứng, bạn chỉ cần dùng tay sờ sẽ cảm nhận được ngay. Đầu lá nhọn, bị đâm vào cảm giác hơi đau.

Ở cây thiên tuế, lá chét mềm mại hơn, đầu lá nhọn nhưng không cứng, khi sờ tay vào lá có độ đàn hồi, dễ uốn cong. Bản lá chét của thiên tuế rộng hơn so với vạn tuế.

Hình dạng mép lá chét

Một trong những đặc điểm nhận dạng “ăn tiền” nhất, giúp bạn nhìn một cái là thấy sự khác biệt giữa cây vạn tuế và cây thiên tuế, ngay cả khi cây còn nhỏ.

Mép của lá chét Vạn Tuế cuốn mạnh xuống mặt dưới. Chỉ cần bạn lật ngửa lá lên sẽ thấy rõ hai mép lá bị uốn cong vào trong, che đi một phần mặt dưới của lá. Khi quan sát tổng thể một chiếc lá bạn cũng sẽ thấy, các lá chét tuy cứng nhưng có một độ cong tinh tế, các đầu lá đều cong xuống dưới (quan sát rõ nhất là ở các lá già).

Mép lá chét của thiên tuế hoàn toàn phẳng và thẳng hoặc chỉ hơi gợn sóng nhẹ, tuyệt đối không có hiện tượng cuộn xuống rõ rệt như lá vạn tuế.

Khi mua cây vạn tuế hay cây thiên tuế bạn chỉ cần lật ngửa lá lên, nếu mép thẳng là thiên tuế, nếu mép cuốn tròn xuống là vạn tuế. Đây là cách kiểm tra nhanh chóng và chính xác nhất.

Phân biệt qua thân cây và gốc

Thân của cây vạn tuế và cây thiên tuế cũng có những điểm khác biệt rõ ràng, đặc biệt là ở những cây trưởng thành, cây lâu năm đã lộ thân rõ ràng.

Hình dáng và kích thước thân

Trồng cây vạn tuế trong chậu, cây thường có xu hướng phát triển thân thẳng, mập mạp, chắc nịch, kích thước không quá lớn, to đều từ gốc trở lên. Những cây phát triển tự nhiên có thể cao 5 – 6m (tính cả chiều cao vút lá) nhưng để có được kích thước này phải mất đến cả trăm năm. Thân cây thẳng, xù xì, gồ ghề do các xuống lá cũ để lại. Thân có màu xám đen mang đến vẻ đẹp cổ kính cho cây.

Cây thiên tuế có tốc độ phát triển nhanh hơn, trong tự nhiên thân cây có thể cao đến 10 – 12m. Hiện nay, các nhà vườn lớn như Cây Ba Miền cũng không thiếu loại thiên tuế cổ thụ chiều cao 4 – 6m. Cùng một độ tuổi nhưng thân cây có xu hướng vươn cao, thanh thoát hơn vạn tuế. Thân cây không thẳng tắp mà hơi cong, phần gốc phình to, vỏ cây có màu xám trắng.

Vảy lá trên thân

Vảy lá chính là những cuống lá cũ khi chúng già và rụng đi, phần gốc lá còn dính lại tạo thành các vảy.

Với cây vạn tuế cổ thụ, các vảy mọc dày đặc, xếp sít nhau tạo thành một lớp “áo giáp) bám chắc và thân, tạo nên các đốt rõ ràng, phân chia thân thành nhiều tầng. Cho nên vỏ cây thường khá xù xì, gồ ghề hơn.

Ở cây thiên tuế, các vảy mọc thưa hơn, khoảng cách cũng ra hoan, chúng dễ bong tróc hơn khi cây già đi. Bề mặt thân cây thiên tuế thường nhẵn mịn hơn, chỉ có những đường nhăn hoặc nứt nhẹ chạy dọc theo thân.

Cách phân biệt qua nón hoa

Cây vạn tuế và thiên tuế thuộc họ thực vật hạt trần, chúng không có hoa thực sự như thực vật hạt kín. Cấu trúc sinh sản của cây được gọi là nón (cũng chính là hoa). Cả hai đều là cây sinh sản đơn tính khác gốc, tức là cây đực ra nón đực, cây cái ra nón cái.

Tuy nhiên, với cách phân biệt cây vạn tuế và cây thiên tuế chỉ nên tham khảo qua cho biết. Bởi vì, cả hai cây này phải có duyên thì mới ra hoa. Chúng có thể mất 15 – 30 năm mới ra hoa một lần. Ý nghĩa khi vạn tuế ra hoa chúng tôi đã chia sẻ kỹ trong bài viết về ý nghĩa phong thủy cây Vạn Tuế.

Nón đực

Đây còn gọi là nón phấn. Nón cây vạn tuế có hình trụ tròn dài, nhìn giống bắp ngô lớn, mọc thẳng trên đỉnh cây, có màu vàng tươi, kích thước thuộc loại trung bình trong họ Tuế. Nón cây thiên tuế, cũng có hình trụ tròn dài, bầu hơn, nhưng kích thước to hơn, màu vàng nâu.

Nón cái

Loại này còn gọi là nón hạt. Nón cái cây vạn tuế và cây thiên tuế có sự khác biệt rõ rệt.

Vạn tuế: Một cụm các lá vảy mọc chụm lại trên đỉnh cây, nhìn giống hình một quả bắp cải lớn. Lá vảy có màu vàng nâu, phủ đầy lông tơ mịn. Quả (hạt) phát triển ở các khía trên lá vảy này, khi chín hạt có hình tròn, vỏ nhẵn, màu cam đỏ rất đẹp.

Thiên tuế: Nón cái cũng là một cụm lá vảy, nhưng các lá vảy dài hơn, mép lá xẻ sâu thành nhiều thùy nhọn, trông như một cái lược. Lá vảy có màu vàng nhạt, mép có màu xanh. Hạt bên trong có màu cam đỏ, kích thước lớn hơn hạt vạn tuế.

Nên trồng cây vạn tuế hay thiên tuế?

Sự khác biệt về hình thái dẫn đến tính ứng dụng và giá trị thị trường của hai cây sẽ khác nhau. Mỗi cây đều có sự vượt trội riêng của mình.

Chọn cây vạn tuế

Loại cây này có tính ứng dụng đa dạng và linh hoạt hơn. Với hình đẹp, uy nghi, tán lá gọn gàng, khả năng chịu đựng tốt khi trồng chậu, Vạn Tuế là lựa chọn hàng đầu cho cây cảnh bonsai để đặt ở sảnh công ty, văn phòng, biệt thự, lâu đài. Ngoài ra, cây vạn tuế trồng trước nhà, trước cổng, trồng tiểu cảnh sân vườn, trồng tạo điểm nhấn cho khuôn viên khu lăng mộ, đền chùa, nhà thờ họ,….

Vạn tuế là cây cảnh rất phổ biến ở Việt Nam, nguồn cung rất dồi dào, giá cả đa dạng từ vài trăm nghìn cho cây nhỏ chưa lộ thân cho đến vài triệu, vài chục triệu đồng cho cây lâu năm, cây cổ thụ dáng đẹp.

Chọn cây thiên tuế

Với ngoại hình phóng khoáng, tán lá vươn rộng, thân cao thiên tuế phù hợp làm cây cảnh công trình. Nó thường được chọn để tạo cảnh quan cho sân vườn biệt thự, khuôn viên khu nghỉ dưỡng, các công trình công cộng như công viên, trường học, khu công nghiệp, khu đô thị,….

Giá trị kinh tế của thiên tuế cao hơn một chút so với vạn tuế, bởi vì cây có vẻ đẹp hoang dã, tự nhiên và ít phổ biến hơn. Tuy nhiên, giá bán cây thiên tuế không phải quá cao, mức giá trung bình cũng chỉ dao động từ vài triệu đến vài chục triệu cho cây trưởng thành, cây lâu năm.

Việc hiểu rõ và phân biệt được cây vạn tuế và cây thiên tuế giúp bạn tránh được những sai lầm khi mua bán, chọn đúng loại cây phù hợp với không gian và mục đích sử dụng của mình. Nếu bạn muốn mua cây cảnh đẹp, uy nghi, kích thước nhỏ gọn thì vạn tuế là lựa chọn tuyệt vời. Nếu bạn muốn kiến tạo cảnh quan bề thế, phóng khoáng và độc đáo thì ưu tiên lựa chọn thiên tuế.

Để được tư vấn mua cây vạn tuế cảnh, cây thiên tuế công trình đẹp và phù hợp hãy liên hệ ngay Hotline/Zalo: 0961.48.6620 để được các chuyên gia Cây Ba Miền hỗ trợ tận tình. Bất kể, bạn muốn mua một cây vạn tuế cảnh thật đẹp hoặc một cây thiên tuế thật đẳng cấp chúng tôi đều có thể đáp ứng, cam kết hàng tuyển chọn chất lượng cao, khỏe đẹp, sạch sâu bệnh, giao trồng tận nơi và có bảo hành uy tín.

Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết! Chúc bạn nhiều sức khỏe, sự nghiệp thành công rực rỡ!